1913-1918 YILLARINDA YAYIMLANAN KAZAK GAZETESİ’NDE OSMANLI DEVLETİ’NE DAİR HABERLER

Yazar:BATIRZHON TEMIRKHANOV
Danışman: DOÇ. DR. SAİM YILMAZ
Yer Bilgisi: Sakarya Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı / İslam Tarihi Bilim Dalı
Konu: Sanat Tarihi; Tarih

Yüksek Lisans (2017)

“Tez konusu olarak belirlediğimiz Kazak Gazetesi 1913 yılından 1918 yılına kadar geçen beş senelik süre zarfında Osmanlı Devleti’nde yaşanan önemli gelişmelere dair bilgiler içerir. Kazak halkının sağladığı maddi desteklerle Kazak aydınları tarafından çıkarılan bu gazete, Osmanlı alfabesiyle Kazak Lehçesinde yayımlanmıştır. Söz konusu gazete Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde yaşanan iç ve dış olaylara ışık tutacak birçok veriyi bünyesinde barındıran önemli bir kaynak niteliğindedir. Aynı zamanda iki kardeş topluluk olan Anadolu Türkleri ile Kazaklar arasındaki kardeşliği ve bu dönemdeki yardımlaşmayı göstermesi açısından da çok büyük bir öneme sahiptir. I. Balkan Savaşı’nın yaşandığı 1913 yılında yayın hayatına başlayan Kazak Gazetesi, I. Balkan Savaşı’nda (1912-1913) Balkan Devletleri’nin Osmanlı’ya karşı kurdukları ittifak, bunlara destek olan Avrupalı büyük devletlerin gizli planları ve bunlara karşılık Osmanlı Türklerinin Balkanlar’da verdiği mücadeleler ve kaybettiği topraklar hakkında çeşitli haberler aktarır. Bu haberler tezimizde “I. Balkan Savaşı (1912-1913)” adını verdiğimiz birinci bölümde incelenmiştir. Bu savaş devam ederken Osmanlı hükümetinde cereyan eden iktidar mücadeleleri, Jön Türkler’in iktidarı ele geçirmeleri ve sonrasında yaptıkları birtakım icraatlar “Jön Türkler’in İktidarı Ele Geçirmeleri ve İcraatları” isimli ikinci bölümde ele alınmıştır. I. Balkan Savaşı’nın sona ermesinin ardından Balkan Devletleri’nin kendi aralarında başlayan II. Balkan Savaşı ve bu sırada Osmanlı’nın Balkanlar’dan geri aldığı topraklar “II. Balkan Savaşı (1913)” isimli üçüncü bölümde incelenmiştir. Son olarak “I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti” isimli dördüncü bölümde I. Dünya Savaşı öncesinde Osmanlı Devleti’nin bu savaşa iştirak edip etmeyeceğine dair aktarılan haberler, Almanya ile yaptığı gizli anlaşmalar, Osmanlı Devleti’nin savaştığı cepheler ve Kazaklar ile Azerbaycan halklarının bu savaşlar esnasında Anadolu’daki Türk halkına ulaştırmış oldukları yardımlar ile ilgili haberler ele alınmıştır.”