BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ARİFESİNDE MARAŞTA AMERİKAN MİSYONERLİK ÖRGÜTLERİ

Yazar:ÇAĞLA KILIÇ
Danışman: YRD. DOÇ. DR. ONUR İŞÇİ
Yer Bilgisi: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi / Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü / Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı
Konu:Tarih; Uluslararası İlişkiler

Yüksek Lisans (2017)

“Bu tez 1913-1915 arasında Osmanlı İmparatorluğu I. Dünya Savaşına yaklaşırken misyonerlerin gözünden Maraşı incelemektedir. Osmanlı’nın karşılaştığı bu kriz durumu misyonerler için bir fırsat olabilir miydi? Bu tez demografik değişiklikleri, yerel halkın psikolojisini, misyonerlerin tutumunu, okul ve hastanelerdeki düzeni ve Osmanlı’nın krizi nasıl yönettiğini göstermeyi amaçlamaktadır. Bu, daha önce incelenmemiş olan çeşitli arşivlerin gün ışığına çıkarılmasıyla yapılmıştır. Bu tezde uygulanmış olan arşivsel araştırma, method olarak niteliksel tarihsel analiz olarak değerlendirilebilir. Bazı misyoner mektupları, yazışmalar ve yıllık toplantı raporları mikrofilm arşivlerinin incelenmesiyle ortaya konmuştur. İlk olarak Bilkent Üniversitesi kütüphanesinde yer alan mektup ve yazışmalar ve üniversitelerin çevirimiçi arşivleri kullanılmıştır. İkinci olarak aylık misyoner raporları. Üçüncü olarak yıllık raporlar. Dördüncü olarak Misyonerlerin anılarından, günlüklerinden ve kitaplarından faydalanılmıştır. Son olarak ise Osmanlı İmparatarluğunun arşivleri kullanılmıştır. Tez üç ana sonuca ulaşmıştır; İlk olarak Alman Hulfbond ve ABCFM arasındaki ilişkinin zedelenmesi, bu misyoner kuruluşların, hükümetlerinin mevcut güç çekişmelerinden nasıl etkilendiklerini ve siyasetle ne kadar içi içe olduklarının göstermiştir. İkinci olarak kriz zamanın bu tür misyoner örgütler için değerlerini ve inançlarını yerel halk üzerinde yaygınlaştırmak için bir fırsat olarak kullanıldığı görülmüştür. Son olarak ise ABCFM’in konumunu güçlendirdiği sonucudur.

Anahtar Kelimeler: ABCFM, Dünya Savaşı, Maraş, Misyonerlik, Osmanlı Devleti.”