BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONUNDA TÜRK KADINI VE TÜRK KADINI DERGİSİ

Yazar: SEDA ÖZTÜRK
Danışman: PROF. DR. HALUK SELVİ
Yer Bilgisi: Sakarya Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Bölümü / Cumhuriyet Tarihi Anabilim Dalı / Tarih Eğitimi Bilim Dalı
Konu: Tarih

Yüksek Lisans Tezi (2010)

“Batılılaşma ve modernleşmeyi hedef alan Meşrutiyet aydınları, kadın konusunu bir milli mesele olarak ele almış ve milli kadın yaratma çabası içinde olmuştur. İttihat ve Terakki Cemiyeti uygulamalarında köklü bir değişim getirmese de savaş sürecinde kadının özgürleşmesi ve toplumsallaşmasından yana tavır sergilemiştir. Kadını, savaşın getirdiği ekonomik sıkıntılara çözüm olarak, milli ekonomiye dahîl etmekle kalmamış aynı zamanda savaşın aile hayatına ve nüfus açığına getirdiği çöküntüleri önlemek için uyguladığı evlilik ve nüfus politikalarında da çözüm, yine kadın olmuştur. Aydın kadınların öncülüğünde, kadınların kendilerini daha yüksek sesle ifade ettiği Meşrutiyet dönemi kadın hareketi, farklılık yaratmış ve bu dönem Cumhuriyet kadınlarının yetişmesinde aynı zamanda bir kadın inkılâbının gerçekleşmesinde önemli tecrübelere sahne olmuştur. Bu çalışmamızda, 1918-1919 tarih kesitinde yayımlanan Osmanlıca basımlı Türk Kadını dergisi ana çalışma kaynağımız olmuştur. Ayrıca araştırma eserleri ve hatırat yararlanılan diğer kaynaklardır. Çalışmamızın amacı, dönemin Türk kadınlarının kendilerini nasıl ifade ettikleri, yaşadıkları dönemin siyasi, toplumsal, ekonomik ve kültürel gelişmelerine bakış açılarını ve dönemi nasıl algıladıklarını ortaya koymaktır. Çalışmada odaklanılan ana nokta derginin içeriği, taşıdığı ideoloji veya bağlı olduğu düşünce akımıdır. Türk Kadını dergisinin günümüz Türkçesi ile kaleme alınmış hali ekler kısmında yer almaktadır. Türk Kadını dergisinin içeriğinde kadına dair, eğitim, aile hayatı, kadın ve terbiye, annelik, kadınlık, feminizm, moda, kadın hakları, kadınlığın ilerleme yolları, ev idaresi ile birlikte sosyal, iktisadi ve hukuki haklar karşısında kadınların bakış açıları gibi konular ele alınmıştır. Çalışmamız, süreli yayınların incelenmesinde göz ardı edilen, süreli yayının iktidarla ilişkisi, derginin yayın politikası, finansmanı, hedef kitlesi, okur profili, yazar kadrosu gibi başlıklarla, bütünsel bir bakış açısı içinde ele alınmaya çalışılmıştır.”