BİR KENTİN DÖNÜŞÜMÜ: KAYSERİ’DE SAVAŞ, DEMOGRAFİK DEĞİŞİM VE VURGUNCULUK (1915-1920)

Yazar: OYA GÖZEL DURMAZ
Danışman: DOÇ. DR. FERDAN ERGUT
Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı
Konu: Tarih

Doktora Tezi (2014)

“Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı süresince yaşanan demografik dönüşüm Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu temellerinden biri olmuştur. Söz konusu dönüşüm Ermeni tehciri, Türkiye ve Yunanistan arasında gerçekleştirilen nüfus mübadelesi ve birbirini izleyen savaşlar dizisi boyunca yaşanan ölümler gibi nedenlerden kaynaklanmıştır. Bu süreçte bugünkü Türkiye topraklarında yaşayan nüfusun yapısında çok ciddi değişimler meydana gelmiştir. Nüfus kompozisyonunda yaşanan bu köklü dönüşüm siyasi açıdan Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkıldığı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu çok önemli bir döneme denk gelmiştir. Dolayısıyla yaşanan demografik dönüşüm süreci, yeni kurulan Cumhuriyetin sosyo-ekonomik temelleri üzerinde de çok önemli etkilerde bulunmuştur. Bu çalışma yaşanan demografik değişimin, özellikle de Ermeni tehcirinin, Kayseri sancağı üzerindeki sosyo-ekonomik etkilerini analiz etmeyi hedeflemektedir. Bu bağlamda da, sürecin yerelliklerde şekillenmesinde yerel güçlerin özelliklerinin belirleyici bir role sahip olduğu varsayımı üzerinden hareket edilmiştir. Bu tez şu soruları cevaplamaya çalışmıştır: Osmanlı hükümetinin nüfus politikaları, özellikle de Ermeni tehciri, Kayseri’de nasıl uygulandı? Şehrin toplumsal ve iktisadi özellikleri ile yerel yöneticilerin karakteri gibi yerel dinamikler ve faktörler bu politikaların uygulanmasını ne dereceye kadar şekillendirdi? Son olarak da, bu demografik değişimin Kayseri sancağında yaşayan insanların toplumsal ve iktisadi hayatları üzerinde ne gibi etkileri oldu?

Anahtar Kelimeler: Ermeni Tehciri, Emval-i Metruke, Kayseri, İhtida”