BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİNDE OSMANLI DEVLETİNİN İNGİLTERE İLE İTTİFAK ARAYIŞLARI

Yazar:MUSTAFA OĞUZHAN DOĞAR
Danışman: PROF. DR. MEHMET AKİF TURAL
Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı / Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
Konu:Tarih

Yüksek Lisan (2017)

“Bu tezin konusu, Birinci Dünya Savaşı’na giden süreçte kamplara ayrılan devletlerarası siyasi ortamda Osmanlı Devleti’nin İngiltere nezdinde giriştiği ittifak kurma arayışlarıdır. Bu çerçevede özellikle XIX. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen Avrupa devletler sistemindeki değişimler, Osmanlı Devleti’nin kendine bu sistemde yer edinme gayretleri ve Kırım Savaşı ve 1877 – 1878 Osmanlı – Rus Savaşı’nın akabinde belirginleşen Osmanlı Devleti’nin denge siyaseti öncelikle incelenmiştir. 1908 Meşrutiyeti ve müteakiben İttihat Terakki rejiminin yönetimi ele alması, Osmanlı Devleti’nin diplomatik ilişkilerinde kırılma noktası olmuştur. Osmanlı Devleti’nin meşrutiyet rejimine geçişinin parlamenter rejime sahip İngiltere ile olan ilişkilerine olumlu yansıyacağını düşünen İttihat Terakki mensuplarının ilk planda temel hedefi İngiltere ile bir ittifak zemini üzerinde anlaşmaya çalışmak olmuştur. İttihat Terakki mensupları İngiltere ile ittifak kurmak veya bir ittifak zemini üzerinde anlaşmaya varmak üzere iktidarları boyunca teşebbüslerde bulunmuşlardır. Ancak bu yöndeki çabalar devamlı olarak İngiltere’nin Rusya ile 1907’de kurduğu ve 1908’de pekiştirdiği ittifak sebebiyle akamete uğramıştır. Yapılan çalışmada İngiltere’nin özellikle 1908 – 1914 yılları arasında Osmanlı Devleti’ne yönelik izlediği politikalar, Osmanlı devlet adamlarının bu süreçte İngiltere’ye yakınlaşma çabaları ve bu minvalde gerçekleştirilen görüşmelerin detayları, İngiltere Ulusal Arşivi temel alınarak ortaya konmaya çalışılmıştır.”