ÇANAKKALE CEPHESİNDE TAHLİYE VE SIHHİYE FAALİYETLERİ

Yazar:ELİF ERGÜN
Danışman: YRD. DOÇ. DR. NURHAN AYDIN
Yer Bilgisi: Kafkas Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı / Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı
Konu: Tarih

Yüksek Lisans (2016)

“Çanakkale Savaşı Türk Tarihinin en önemli dönüm noktalarından birisidir. Gelibolu Yarımadası’nda dar alanda karşılıklı taarruzlar şeklinde geçmiştir. Deniz, hava ve kara muharebelerinin bir arada yaşandığı, Birinci Dünya Savaşı’nın en kanlı cephesidir. Osmanlı Devleti’nin siyasi ve ekonomik olarak en zayıf zamanında İngiltere, Fransa bunların sömürgeleri ve Rusya’nın saldırıları neticesinde açılmıştır. İtilaf devletlerinin amacı, İstanbul’u alarak Türkleri Anadolu’dan atmaktır. İtilaf devletlerinin denizde, karada ve havada teknik ve silah üstünlüğüne karşılık Osmanlı Devleti birçok cephede birden savaşmasının sıkıntılarını yaşamaktadır. Bu savaşın Türk Tarihi açısından önemi herkesçe bilinmektedir. Muharebeler gün ve saatleriyle birçok askeri araştırmacılar ve tarihçiler tarafından incelenerek bilim ortamına aktarılmıştır. Ancak savaşın lojistik destekleri ve bunlar içerisinde sağlık ve tahliye hizmetleri ayrı ayrı araştırılmış olsa da diğer alanlar gibi yeterli ölçüde dikkati çekmemiş ve hak ettiği yeri alamamıştır. Çalışmada kullanılan kaynaklar, arşiv kayıtları, yerli yabancı hatıratlar, basında çıkan haberler, savaşın komutanlarına ait günlükler, raporlar gibi çok sayıda farklı kaynaklardan oluşmaktadır. Bu kaynaklar ışığında tespit edilen, yaralı, hasta ve toplam kayıp sayıları hakkında farklılıklar olsa da, tamamına yakınında her iki tarafında kayıplarının 250.000 bin civarında olduğu kanaati hâkimdir. Türk ve Dünya Tarihi açısından bu derece önemli Çanakkale Savaşı’nın temizlik, beslenme, sağlık personeli, sağlık kuruluşları, yaralanma vakaları, sıradan ve salgın hastalıklar, tedavileri ve veterinerlik faaliyetlerinin içerisinde yer aldığı, sağlık ve tahliye hizmetlerinin ne ölçüde verilebildiğinin, savaş ve zafer üzerindeki etkilerinin, siyasi ve politik sonuçlar üzerindeki payının bilimsel ortama sunulması ve tartışmaya açılması için bu çalışma yapılmıştır.

ANAHTAR KELİMELER: Çanakkale Savaşı, Sağlık, Tahliye, Yaralanma, Temizlik”