BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİNDE TÜRK HARP FİLOSUNUN DURUMU (1912-1914)

Yazar: OZAN TUNA
Danışman: PROF. DR. BÜNYAMİN KOCAOĞLU
Yer Bilgisi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı
Konu: Tarih
Yüksek Lisans Tezi (2014)

“Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı öncesinde donanmasında reform hareketleri icra ederken, bu reformları donanmaya yeni ve modern gemiler sağlama ile donanma neferlerini sıkı bir disipline tabi tutarak yerine getirmeye çalışmıştır. Osmanlı Devleti, özellikle Balkan Savaşları’nda aldığı yenilgiden donanmayı sorumlu tutarak savaşın sonunda Reşadiye dretnotunun inşasına hız vermiş, İngiltere’den Sultan Osman dretnotunu satın alıp yine İngiltere’ye Fatih Sultan Mehmet isimde yeni bir dretnot daha sipariş etmiştir. Ayrıca İngiltere’ye destroyer ve Fransa’ya da denizaltı sipariş etmiştir. Tüm bunlara ek olarak Haliç tersanesinin ıslahı ve İzmit’te yeni bir tersanenin yapılması hususunda İngiltere’nin Armstrong şirketi ile anlaşmaya varmıştır. Osmanlı Devleti, tüm bu eylemlerini Birinci Dünya Savaşı öncesinde dünya çapında uygulanan silahlanma yarışına entegre olmak için icra ederken Balkan Savaşı’nda yenilgiye uğradığı Yunan donanmasından da geri kalmamak hususunda hamleler yapıyor ve Yunanistan ile bir silahlanma yarışı icra ediyor idi. İngiltere’nin Sultan Osman ve Reşadiye dretnotlarına el koyması üzerine donanmada II. Meşrutiyet’in ilanından beri devam eden İngiliz yanlısı siyaset sona ermiş ve Goben ile Breslav zırhlılarının Osmanlı donanmasına katılması ile Almanya yanlısı bir siyaset başlamış ve Almanya’nın Akdeniz filosu komutanı Tümamiral Souchon, Osmanlı donanması birinci komutanı olmuştur. Bu gemilerin satın alınması Osmanlı donanmasına muazzam bir savaş gücü kazandırmışken Osmanlı donanması Karadeniz’deki Rus filosundan üstün bir duruma gelmiştir. Dönemin en hızlı seyir dretnotu Goben’e sahip olan Osmanlı donanması 29 Ekim 1914’de Rusya’nın Karadeniz’deki limanları olan Sivastopol, Odessa, Kefe ve Novorosski’yi bombardıman edip şehirlerde tahribat meydana getirmiştir.

Anahtar Sözcükler: Dretnot, Yunan Donanması, Goben, Souchon”